Sinds mijn jonge jaren ben ik liefhebber en bewonderaar van de songs van Leonard Cohen. Zijn laatst uitgekomen album uit 2016 is een mooie aanleiding om de prachtige songs te vertalen. Ik heb de teksten gebruikt zoals ze op het album worden gezongen, die wijken licht af van de gepubliceerde lyrics.
Enkele weken na het verschijnen van het album volgt het onvermijdelijke: Leonard Cohen is overleden op 7 november 2016.
De poëzie van Cohen is hermetisch en gelaagd. In de vertaling gaan soms helaas betekenissen verloren, maar dat weerhoudt me niet om toch een poging te doen.
You want it darker
If you are the dealer
I’m out of the game
If you are the healer
Means I’m broken and lame
If thine is the glory
Then mine must be the shame
You want it darker
We kill the flame
Magnified, sanctified
Be Thy Holy Name
Vilified, crucified
In the human frame
A million candles burning
For the help that never came
You want it darker
Hineni Hineni
I’m ready, my Lord
There’s a lover in the story
But the story is still the same
There’s an lullaby for suffering
And a paradox to blame
But it’s written in the scriptures
And it’s not some idle claim
You want it darker
We kill the flame
They’re lining up the prisoners and
The guards are taking aim
I struggled with some demons
They were middle-class and tame
I didn’t know I had permission
To murder and to maim
You want it darker
Hineni Hineni
I’m ready, my Lord
Magnified, sanctified
Be Thy Holy Name
Vilified and crucified
In the human frame
A million candles burning
For the love that never came
You want it darker
We kill the flame
If you are the dealer
Let me out of the game
If you are the healer
I’m broken and lame
If thine is the glory
Mine must be the shame
You want it darker
Hineni Hineni
Hineni Hineni
I’m ready, my Lord
Jij wilt het duister
Als jij de kaarten deelt
Zal ik mijn plaats afstaan
Als jij de genezer speelt
Ben ik kapot en vergaan
Waar jij alle roem krijgt
Vult schaamte mijn bestaan
Jij wilt het duister
Wij laten de vlam uitgaan
Bejubeld en gezegend
Zij Uw Heilige Naam
Belasterd en gekruisigd
Door de menselijke waan
Miljoenen kaarsen branden
Maar de hulp kwam nergens aan
Jij wilt het duister
Hineni Hineni
Hier ben ik, Heer
Er is een minnaar in het spel
Maar het verhaal zal doorgaan
Er is een slaaplied voor het lijden
En de paradox houdt aan
Het staat gebeiteld in geschriften
En het heeft niet afgedaan
Jij wilt het duister
Wij laten de vlam uitgaan
Gevangenen staan opgelijnd
Bewakers leggen aan
‘k Bevocht een paar demonen
Kleinburgerlijk en aangedaan
Wist niet dat ik mocht doden
Verminkend rond mocht gaan
Jij wilt het duister
Hineni Hineni
Hier ben ik, Heer
Bejubeld en gezegend
Zij Uw Heilige Naam
Belasterd en gekruisigd
Door de menselijke waan
Miljoenen kaarsen branden
Maar de liefde kwam nooit aan
Jij wilt het duister
Wij laten de vlam uitgaan
Als jij de kaarten deelt
Laat mij mijn plaats afstaan
Als jij de genezer speelt
Ben ik kapot en vergaan
Waar jij alle roem krijgt
Vult schaamte mijn bestaan
Jij wilt het duister
Hineni Hineni
Hineni Hineni
Hier ben ik, Heer
Treaty
I seen you change the water into wine
I seen you change it back to water too
I sit at your table every night
I try but I just don’t get high with you
I wish there was a treaty we could sign
I do not care who takes this bloody hill
I’m angry and I’m tired all the time
I wish there was a treaty
I wish there was a treaty
Between your love and mine
They’re dancing in the street – it’s Jubilee
We sold ourselves for love but now we’re free
I’m so sorry for that ghost I made you be
Only one of us was real – and that was me.
I haven’t said a word since you’ve been gone
That any liar couldn’t say as well
I just can’t believe the static coming on
You were my ground – my safe and sound
You were my aerial
The fields are crying out – it’s Jubilee
We sold ourselves for love but now we’re free
I’m so sorry for that ghost I made you be
Only one of us was real – and that was me.
I heard the snake was baffled by his sin
He shed his scales to find the snake within
But born again is born without a skin
The poison enters into everything
I wish there was a treaty we could sign
I do not care who takes this bloody hill
I’m angry and I’m tired all the time
I wish there was a treaty
I wish there was a treaty
Between your love and mine
Verbond
Ik zag dat je water verandert in wijn
Ik zag dat je het ook weer ongedaan maakt
Ik wil elke avond aan jouw tafel zijn
Ik probeer het maar ik krijg geen hoogte van je
Ik wou dat er een verbond tussen ons kon zijn
’t Scheelt me niks wie deze rothorde neemt
Ik ben kwaad, ben moe en heb steeds pijn
Ik wou dat er een verbond was
Ik wou dat er een verbond was
Tussen jouw liefde en mijn
Ze dansen in de straat – ‘t is jubelfeest
We verkwanselden onze liefde maar nu zijn we vrij
Het spijt me voor de geest die ik in jou heb gevreesd
Slechts één van ons was echt – dat was niet jij.
Sinds je weg bent heb ik geen woord gezegd
Dat elke leugenaar niet ook had kunnen uitbraken
Ik geloof gewoon niet in de storm die is voorzegd
Jij was mijn vaste grond – mijn lucht
Jij was mijn veilige baken
De velden roepen het uit – ‘t is jubelfeest
We verkwanselden onze liefde maar nu zijn we vrij
Het spijt me voor de geest die ik in jou heb gevreesd
Slechts één van ons was echt – dat was niet jij.
De slang was ontdaan over zijn zonde naar verluid
Hij schudde zijn vel af voor zijn innerlijke slang
Maar wedergeboorte is geboorte zonder huid
Het gif heeft overal toegang
Ik wou dat er een verbond tussen ons kon zijn
’t Scheelt me niks wie deze rothorde neemt
Ik ben kwaad, ben moe en heb steeds pijn
Ik wou dat er een verbond was
Ik wou dat er een verbond was
Tussen jouw liefde en mijn
On the level
I knew that it was wrong
I didn’t have a doubt
I was dying to get back home
And you were starting out
I said I best be moving on
You said, we have all day
You smiled at me like I was young
It took my breath away
Your crazy fragrance all around
Your secrets all in view
My lost, my lost was saying found
My don’t was saying do
Let’s keep it on the level
When I walked away from you
I turned my back on the devil
Turned my back on the angel too
They ought to give my heart a medal
For letting go of you
When I turned my back on the devil
Turned my back on the angel too
Now I’m living in this temple
Where they tell you what to do
I’m old and I’ve had to settle
On a different point of view
I was fighting with temptation
But I didn’t want to win
A man like me don’t like to see
Temptation caving in
Your crazy fragrance all around
You secrets in my view
My lost, my lost was saying found
My don’t was saying do
Let’s keep it on the level
When I walked away from you
I turned my back on the devil
Turned my back on the angel too
They ought to give my heart a medal
For letting go of you
When I turned my back on the devil
Turned my back on the angel too
Eerlijk
Ik wist dat het fout zat
Zonder twistgesprekken
Ik verlangde terug naar huis
En jij ging vertrekken
Ik zei dat ik beter kon gaan
Jij zei we hebben de hele dag
Je lachte naar mij alsof ik een kind was
Een adembenemende lach
Je gekmakende geur overal
Al je geheimen openbaar
Mijn verdwaald, mijn verdwaald zei je bent er al
Mijn doe het niet zei doe het maar
Laten we eerlijk zijn
Toen ik bij jou ben weggegaan
Keerde ik de duivel de rug toe
Ging ik ook bij de engel vandaan
Ze zouden mijn hart moeten decoreren
Omdat ik jou liet gaan
Door de duivel mijn rug toe te keren
Ging ik ook bij de engel vandaan
Nu woon ik in deze tempel
Waar ze zeggen wat je moet doen
Ik ben oud en moest me schikken
In een ander visioen
Ik vocht met de verleiding
Maar ik zocht ook tegenwicht
Een man als ik ziet niet graag
dat de verleiding zwicht
Je gekmakende geur overal
Je geheimen voor mij zichtbaar
Mijn verdwaald, mijn verdwaald zei je bent er al
Mijn doe het niet zei doe het maar
Laten we eerlijk zijn
Toen ik jou liet gaan
Keerde ik de duivel de rug toe
Ging ik ook bij de engel vandaan
Ze zouden mijn hart moeten decoreren
Omdat ik jou liet gaan
Door de duivel mijn rug toe te keren
Ging ik ook bij de engel vandaan
Seemed the better way
Seemed the better way
When first I heard him speak
Now it’s much too late
To turn the other cheek
Sounded like the truth
Seemed the better way
Sounded like the truth
But it’s not the truth today
I wonder what it was
I wonder what it meant
At first he touched on love
Then he touched on death
Sounded like the truth
Seemed the better way
Sounded like the truth
But it’s not the truth today
I better hold my tongue
I better take my place
Lift this glass of blood
Try to say the grace
Seemed the better way
When first I heard him speak
Now it’s much too late
To turn the other cheek
Sounded like the truth
Seemed the better way
Sounded like the truth
But it’s not the truth today
I better hold my tongue
I better take my place
Lift this glass of blood
Try to say the grace
Het leek het beste zo
’t Leek eerst zo’n goed verhaal
Toen ik hem hoorde doceren
Maar nu is het veel te laat
Om de andere wang toe te keren
Het klonk als de waarheid
Het leek het beste zo
Het klonk als de waarheid
Maar nu rest alleen de echo
Ik weet niet wat het was
Ik weet niet wat hij bood
Eerst sprak hij over liefde
Maar toen sprak hij over dood
Het klonk als de waarheid
Het leek het beste zo
Het klonk als de waarheid
Maar nu rest slechts de echo
Ik kan beter zwijgen
Ik kan beter plaats nemen
dit glas met bloed heffen
proberen dank te zeggen
’t Leek eerst zo’n goed verhaal
Toen ik hem hoorde doceren
Maar nu is het veel te laat
Om de andere wang toe te keren
Het klonk als de waarheid
Het leek het beste zo
Het klonk als de waarheid
Maar nu rest de echo
Ik kan beter zwijgen
Ik kan beter plaats nemen
dit glas met bloed heffen
proberen dank te zeggen
Treaty (String reprise)
I wish there was a treaty we could sign
It’s over now, the water and the wine
We were broken then, but now we’re borderline
And I wish there was a treaty
I wish there was a treaty
Between your love and mine
Verbond (reprise)
Ik wou dat er een verbond kon zijn
Het is voorbij nu, het water en de wijn
We gingen kapot, nu staan we op de scheidslijn
En ik wou dat er een verbond was
Ik wou dat er een verbond was
Tussen jouw liefde en mijn